Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής είναι πολύ συχνός τραυματισμός, όχι μόνο στους αθλητές αλλά και στο γενικό πληθυσμό.
Συχνά η βαρύτητα του τραυματισμού υποτιμάται και ακόμη συχνότερα η αντιμετώπιση, ιδίως τις πρώτες ώρες είναι ανεπαρκής, γεγονότα που οδηγούν σε μακροχρόνιο πόνο και δυσκολία στη βάδιση. Αυτός είναι ένας πρακτικός οδηγός στην αντιμετώπιση των διαστρεμμάτων ποδοκνημικής
Η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη περιγραφή είναι το "γύρισα το πόδι μου" , φράση που περιγράφει έναν τραυματισμό με ανάσπαση ή κατάσπαση του έξω χείλους του ποδιού (eversion και inversion στην Αγγλική βιβλιογραφία) που είναι και η βασική κατηγοριοποίηση των τραυματισμών αυτών. Η κίνηση που γίνεται κατά τον τραυματισμό είναι σύνθετη και η πλήρης ανάλυσή της ξεπερνά τους σκοπούς του οδηγού αυτού.
Ανάλογα με τον μηχανισμό κάκωσης, διαφορετικοί σύνδεσμοι υπόκεινται σε stress που θα επιφέρει αντίστοιχου βαθμού κάκωση μέχρι και ρήξη. Εάν η βία που εξασκείται και κατά συνέπεια οι δυνάμεις που ενεργούν είναι αρκετά μεγάλες μπορεί να σημειωθεί και βλάβη στα οστά της περιοχής δηλαδή κάταγμα.
Έτσι σε περιπτώσεις όπου υπάρχει τραυματισμός με ανάσπαση του έξω χείλους του ποδιού ο έσω πλάγιος σύνδεσμος είναι εκείνος που πιο συχνά παρουσιάζει διάταση, δηλαδή μια βλάβη με αλλοίωση του μήκους των ινών ή και ρήξη.
Στους τραυματισμούς με κατάσπαση του έξω χείλους, που είναι και οι πιο συχνοί, το σύμπλεγμα του έξω πλαγίου συνδέσμου παρουσιάζει πρόβλημα.
Οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν συνοψίζονται στο αγγλικό ακρώνυμο RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation) και περιλαμβάνουν τα εξής:
1. Ανάπαυση (Rest) : Το σημαντικότερο κομμάτι της πρώιμης αντιμετώπισης μιας κάκωσης. Όσο λιγότερο πατήσει στο έδαφος το τραυματισμένο πόδι τις πρώτες μέρες, τόσο πιο σύντομα θα επέλθει η αποτακάσταση. Η χρήση βακτηριών (πατερίτσες) ή κάποιου άλλου βοηθήματος βάδισης είναι απαραίτητη.
2. Πάγος (Ice) : Ο πάγος είναι απαραίτητος στην αντιμετώπιση των διαστρεμμάτων και γενικότερα όλων των κακώσεων, γιατί δρα κατά της φλεγμονής αλλά και περιορίζει το οίδημα με συνολικό αποτέλεσμα την μείωση του πόνου. Ο πάγος θα πρέπει να μπαίνει σε πλαστικά σακουλάκια και μετά να τυλίγεται με μια πετσέτα και όχι απ'ευθείας στο δέρμα. Χρήσιμα επίσης είναι και τα ειδικά επιθέματα του εμπορίου που μπαίνουν στην κατάψυξη.
3. Πιεστική επίδεση (Compression) : Η επίδεση σε μορφή "8" στης ποδοκνημικής, με ελαστικό επίδεσμο είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί προάγει την υποχώρηση του οιδήματος αλλά και την επούλωση των συνδέσμων. Ο πάγος μπορεί να τοποθετηθεί και πάνω από τη επίδεση.
4. Ανάρρωπη θέση (Elevation) : Κατά την ανάπαυση, σημαντικό είναι το τραυματισμένο άκρο, να βρίσκεται λίγο πάνω από το επίπεδο της καρδιάς. Για τον λόγο αυτό όταν καθόμαστε ή όταν ξαπλώνουμε τοποθετούμε το τραυματισμένο πόδι πάνω από 1-2 μαξιλάρια. Έτσι θα αποτρέψουμε τον σχηματισμό παραπάνω οιδήματος που θα προκαλέσει μεγαλύτερο πόνο.
ΠΟΤΕ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΩ ΣΤΟΝ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟ ΜΟΥ;
Σε κάθε περίπτωση διαστρέμματος καλό θα είναι να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας. Εκείνος θα εκτιμήσει την αναγκαιότητα ή όχι ενός ακτινολογικού ελέγχου.
Στις περιπτώσεις όμως όπου ο πόνος είναι πολύ ισχυρός, υπάρχει μεγάλο οίδημα που σχηματίστηκε σε μικρό χρονικό διάστημα, το πάτημα του ποδιού και οι κινήσεις είναι αδύνατον να γίνουν ή παρατηρείτε κάποια παραμόρφωση επικοινωνήστε άμεσα με τον ορθοπαιδικό σας.